Okula uyum süreci, okulla ilk kez karşılaşan ya da uzun bir tatilden sonra okula başlayan çocuklar için bir geçiş dönemidir. Okulla ilgili davranış geliştirmek okula uyum için çok önemlidir. Kurallara uyma ve akranları ile uygun ilişkiler kurma çocuğun yapması gereken gelişimsel görevlerdendir. Okula uyum, çocukların okul ortamındaki bilgi ve rahatlığı okul bağlılığı ve okul başarısı anlamına gelir. Çocukların okula uyum sürecinin temelinde yetenekleri, becerileri, uyum özellikleri ve kişiler arası çevre yatmaktadır. Okula uyum kavramı, çocukların okul ortamına ilişkin algıları, okul deneyimleri, okul bağlılığı, okula hazır bulunuşluk ve okul performansı dahil olmak üzere çocukların eğitim süreçlerinin diğer yönleri ile ilişkilidir.
Okula Uyum Sürecinde Zorluk Çeken Çocuklar Nasıl Tepkiler Geliştirir?
Bazı çocuklar yeni girdiği çevreye kolaylıkla uyum sağlamış gibi görünse de bir süre sonra okula gitmek istemeyebilir. Kaygılı çocuğun okula uyumu da bu aşamada bir hayli zordur. Bu gruptaki çocuklar okula olan tepkilerini en başta ortaya koyarak evden çıkmada okula girmede ve sınıftaki etkinliklere katılmada zorluk yaşayabilir. Bu uyum sürecinde çocuklar tepkilerini ağlama, nesnelere zarar verme gibi davranışlarla ortaya koyabilir. Bazı çocuklar da bu süreçte sessizleşip içine kapanabilir yeme, uyku ve tuvalet sorunları yaşayabilir. Bu nedenle okul çağındaki çocuğun psikolojisi ebeveyn ve öğretmen tarafından iyi gözlemlenmelidir.
- Okul ortamına girmek çocuk için eve ait tüm ayrıcalıkları kaybetme anlamı taşır. Çocuğun bu duygusunun farkında olarak ona sakin yaklaşmalı, okulunda en az ev kadar güvenli bir ortam olduğunu anlatmalısınız.
- Okul hakkında çocuğa açıklama yapmak okula uyumunu kolaylaştırır. Çocuğun okulu sevmesi ve uyum sağlayabilmesi için uyum haftasının ilk günlerinde çocuğunuzla birlikte okula gitmeye Özen göstermelisiniz.
- Sabahları okula giderken mutlu ve sakin bir tutum sergilemelisiniz. Ebeveyn olarak kendi duygularınızı kontrol etmeniz de ayrıca önemlidir. Kaygılı bir tutum bu tutumunuzdan çocuğunuzun da etkileneceğini unutmayın.
- İlk günlerde çocuğa fazla soru sormak çocuğun okula uyumunu bozabilir. Ona sadece “Günün nasıl geçti?” diyerek kendisinin size anlatmasını beklemelisiniz .
- Çocuğunuzu fark edin ve dinleyin sözünü kesmeden, tüm dikkatinizi ona vererek sorgulamadan ve eleştirmeden sadece dinlemek bile ona iyi gelecektir.
- Çocuğunuzu asla başka çocuklarla kıyaslamayın.
- Okulda karşılaşacağı sorumlulukları sıralamayın. Bu durum çocukta endişe korku ve yetersizlik duygusuna yol açabilir. sorumluluk duygusunu süreç içerisinde kendisi de hissedecektir.
- Okul korkusunun yalnızca onun başına gelmediğini onun yaşında olan diğer çocukların da bu ve buna benzer korkular yaşayabileceklerini söylemek onu rahatlatacaktır yalnız olmadığının farkına varacaktır.
- Uyum sorunları haftanın sonuna doğru azalma gösterecektir ancak hafta sonundan sonra ( çocuk hafta sonu ailesi ile birlikte geçirdiği için ayrılık kaygısı yaşayacaktır) uyum sorunumda bir artış gözlemlenebilir bu normal bir süreçtir lütfen çocuğa karşı sakin kararlı ve sabırlı olunuz.
Okula uyum bir ekip işidir bu ekipte başta çocuğunuz sonra siz ebeveynler okul yöneticileri öğretmenler ve diğer personeller vardır.
Okula uyum için çocuğunuzun attığı adımlar küçük dahi olsa takdir edin. Bu bir sonraki adımı için çocuğunuzu cesaretlendirecektir. Adımlarını daha büyük atması için çocuğunuzu hızlandırmaya çalışmayın kendi hızında ilerlemesine fırsat tanıyın. Ve en önemlisi bu süreç en başta da ifade edildiği gibi bir ekip işidir bireysel ihtiyaçlarınız doğrultusunda uzman desteği almaktan çekinmeyin…